Araç Devir İşlemlerinde Nelere Dikkat Edilir?

Eğer araç alımı veya satımı düşünüyorsanız, alıcı veya satıcı kim olursa olsun araç devir işlemlerini noter vasıtasıyla yapmanız gerekmektedir. Noterde ise araç devir işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi için bazı nitelikleri sahip olmanız beklenmektedir.

İkinci el araç alınırken ya da satılırken birtakım devir işlemleri bulunmaktadır. Bunlardan ilki ve en önemlisi noterde satış sözleşmesi hazırlanmaktadır. Hazırlanan bu sözleşme alıcı, satıcı ve noter tarafından imzalanarak satış işlemi gerçekleştir.

Araç Devir İşlemleri

Ayrıca noter tarafından 1 ay süre geçerli Tescile İlişkin Geçici Belge düzenlenir. Tescil belgesinin aslı 1 ay süre dolmadan alıcı kişinin adresine posta olarak iletilmektedir. Böylelikle araç devir işlemleri problemsiz bir şekilde hallolmaktadır. İkinci el araç satımı aynı zamanda devir işlemi olarak bilinmektedir. Yani araç satıldıktan sonrasında bir de devir işleminin yapılması gerekmektedir. Bu işlemde ise vergi dairesi tarafından kesilmiş ilişik kesme belgesi, noter satış belgesi, vergi numarası, Zorunlu Trafik Sigortası poliçesi, trafik ve tescil belgesi ibraz edilmelidir.

Eğer ki araç bulunduğu yerden başka bir şehre taşınacaksa şehirlerarası trafik soruşturma yazışmalarına gelen cevap belgesi de bu belgelerin arasında yer almaktadır.

İkinci el aracı satın alan yeni sahibi maksimum 10 gün içerisinde Zorunlu Trafik Sigortası’nı yaptırması gerekmektedir. Bu sigorta ile birlikte kusurlu olduğu resmi olarak belgelenmiş araç sahibinin kartı tarafa vermiş olduğu maddi zararları ve tedavi masraflarını karşılayan bir sigorta olarak bilinmektedir. Aksi halde kusurlu araç sahibi maddi olarak büyük bir yükümlülük altında olacaktır.

Bundan dolayı da araç devir işlemleri tamamlandıktan maksimum on gün içerisinde belirtişmiş olan sigortanın kesinlikle yapılmış olması gerekmektedir. Ortaya farklı sorunların çıkmaması ve cezai işlemlerin uygulanmaması için bu durum önemli bir boyuta sahiptir. Bütçeye göre en uygun sigortanızı yapabilir ve trafikte karşılaşacağınız birtakım problemler neticesinde sigortanızın bunu karşılamasını sağlayabilirsiniz.

Sigortanızın olmaması durumunda karşılaşacağınız kaza gibi hallerde bütün yükümlülük tamamen size ait olacaktır.

Araç Devir İşlemleri Şartları

Araç devir işlemini yapabilmek için aracın üzerinde borç bulunmaması gerekmektedir.

• Trafik Cezası: Eğer aracınızın ödenmemiş bir trafik cezası varsa araç devir işlemi gerçekleştirilemez
• MTV borcu: Araç devir işlemi gerçekleştirilecek vasıtanın motorlu taşıtlar vergisi borcu varsa maalesef araç devir işlemi gerçekleştirilemez
• HGS borcu: Eğer aracınızın Hızlı Geçiş Sistemi borcu bulunuyorsa araç devir işlemi yapılamaz.
• OGS borcu: Eğer aracınızın Otomatik Geçiş Sistemi borcu bulunuyorsa araç devir işlemi yapılamaz.
• Fenni Muayene: Eğer araç devir işlemi yapacağınız vasıtanın muayenesi geçmiş ise işlem maalesef gerçekleştirilemez.
• Haciz veya Rehin: Eğer araç üzerinde rehin veya haciz varsa araç devir işlemi gerçekleştirilemez.
• Sigorta: Eğer aracın sigortası bulunmuyorsa veya bitmişse araç devir işlemi gerçekleştirilemez.

Eğer araç devir işlemi yapacağınız araçta devreden rolündeyseniz yukarıda geçen maddelerde sorun yaşamamak adına kontrol etmeniz gereken yerler bulunmaktadır. E-Devlet hesabınıza girmek suretiyle MTV borcunuzu, trafik cezalarınızı, HGS borcunuzu, OGS borcunuzu, banka haczinizi kontrol edebilirsiniz.

Eğer araç devir işlemi yapacağınız araçta devir alan rolündeyseniz araç sahibinin yukarıda belirtilen bilgileri kontrol etmesini rica etmelisiniz. Araç hakkında bilgi edindikten sonra aracı fiziki olarak da muayeneye götürmeniz tavsiye edilmektedir.

Araç Devir İşlemi İçin Gerekli Belgeler

Araç devir işlemi yapabilmek için notere götürülmesi gereken birtakım evraklar bulunmaktadır. Bu evraklar olmadan noter devir işlemini gerçekleştirmeyecektir. Eğer noterde gereken evraklar ruhsat cüzdanında bulunuyorsa Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı veya nüfus cüzdanı ve araç ruhsatı araç devir işlemi için yeterlidir. Ancak notere gelindiğinde mağduriyet yaşamamak adına aşağıdaki evrakların ruhsat cüzdanında bulunup bulunmadığını kontrol etmeniz gerekmektedir.

• Ruhsat (tescil belgesi)
• Trafik Belgesi
• Devir alan ve devredenin T.C. kimlik kartları veya nüfus cüzdanları
• Vekâlet işlemi varsa vekâletname
• Tüzel kişiler için imza sürgüsü ve vergi numarası

Notere gitmeden önce kimliklerin yanınızda olduğundan emin olmak ve yukarıda bahsedilen ruhsat içerisinde yer alması gereken evrakların tam olduğunun kontrolünü yapmak noter karşısında yaşanacak olası sorunlardan araç devir işlemi gerçekleştiren vatandaşları zaman kaybından koruyacaktır.

Araç Devir İşlemi Sırasında Noterde Yapılan İşlemler

Bahsedilen evrakları notere çıkmadan önce tamamladıysanız, noter esnasında araç devir işlemi gayet hızlı ve kolay geçmektedir. Noterde yapılan işlemler:

• Araç devir işlemi yapılan aracın ruhsatı ve devreden ile devir alanın kimlikleri görevliye verilir.
• Görevli evrakların kontrolünü gerçekleştirir.
• Evraklarda sorunla karşılaşılmazsa görevli, Kimlik Paylaşım Sistemi üzerinden kimliklerin kontrolünü gerçekleştirir.
• Araç Devir İşlemi yapılacak aracın devir işlemine engel olacak bir durum taşıyıp taşımadığı Noter görevlisi tarafından kontrol edilir.
• Sorun ile karşılaşılmazsa Noter görevlisi tarafından satış sözleşmesi hazırlanır.
• Araç devir işleminde devreden ve devralan taraf sözleşmeyi okuduktan sonra imzalar.
• İmzalar atıldıktan sonra tescil yapılır. Noter içerisinde yer alan vezneye gidilerek ödenmesi gereken ücret ödenir. Vezne personeli meblağı aldıktan sonra tescil işlemini de gerçekleştirir. Eğer plaka değişikliği varsa, eski plaka notere teslim edilip teslim tutanağı düzenlenir. Yeni plaka için Plaka Basım Tutanağı tertip edilir. Tertip edilen Plaka Basım Tutanağı ile Şoförler Odası’na gidilerek yeni plaka teslim alınır.
• Eski ruhsat iptal edilir ve yeni ruhsat düzenlenir. (2018 yılından itibaren ruhsat noterden teslim edilmektedir.)
• Araç devir işleminde devreden ve devralana satış belgesi verilir. Satış belgesi ile devreden vatandaş araç devir işlemi gerçekleşen vasıtanın sigortasının iptalini ister.
• Noter işlemleri tamamlanmıştır.

Noterde işlemler tamamlandığı anda araç devir işlemi gerçekleştirilmiş araç E-Devlet üzerinden görülebilir.

Araç devir işlemi noter satış ücretini alıcı mı öder satıcı mı öder?

Noter işlemleri sırasında birtakım ücretlerin ödenmesi gerekmektedir. Peki bu ücretler kimin tarafından ödenmelidir? Araç devir işlemi esnasında noter masraflarının tamamının alıcı tarafından ödenmesi gerekmektedir. Ancak bu durum geleneksel bir dayanağa sahip olup yasal bir yaptırım değildir. Eğer araç devir işleminde devreden ve devralan arasında pazarlık yapılırsa noter ücretinin ödeyeni de değişebilmektedir. Bilakis notere çıkmadan önce noter masraflarının kimin tarafından ödeneceği kararlaştırılmalıdır.

Araç Devir İşlemi Noter Ücretleri

Daha önceki yıllarda olduğu gibi 2019 yılında da araç devir işlemleri esnasında ödenmesi gereken noter ücretlerine zam gelmiştir. 2019 yılından sonra plaka değişim için ödenen ücretin kaldırılmasından sonra 126 Türk Lirası tek ücret tarifesi uygulanmaktaydı. 2019 yılının gelişiyle Araç Devir İşlemi için notere ödenmesi gereken tutar 224,07 Türk Lirası olmuştur. Bu bilgiler ışığında notere araç devir işlemi sırasında ödenmesi gereken tutar 224,07 TL’dir.

Araç Devir İşlemi Sonrasında Gelen Trafik Cezası

Noter işlemleri tamamlanıp araç devir işlemi bittikten sonra nadiren de olsa devralan kişiye önceki sahibinden kalan trafik cezası gelebilmektedir. Araç devir işlemleri sırasında trafik cezası bulunuyorsa araç devir işlemi gerçekleştirilemez ancak satış günü veya bir – iki gün öncesinde yazılan cezalar araç devir işleminden sonra gelebilmektedir. Böyle bir durula karşılaştığınızda maalesef cezayı ödemekle yükümlüsünüzdür. Aracın o zaman diliminde sahibinin siz olmaması cezayı ödemeyeceğiniz anlamına gelmemektedir. Ceza, sistem sizin adınıza işlenmiştir. Hem usulen hem de kanunen borç sizin tarafından ödenmelidir.

Araç Devir İşlemi Esnasında Plaka Değişikliği

Araç devir işlemi esnasında plaka değişikliği yapmak 2018 senesinden itibaren kolaylaşmıştır.

• Araç devir işlemi sırasında noter sizlere plakanın değiştirilip değiştirilmeyeceğini soracaktır.
• Plakanızın sökülüp notere getirilmesi gerekmektedir.
• Plaka teslim tutanağı tertip edilip imzalanır.
• Sistem üzerinden yeni almış olduğunuz plaka Noter personeli tarafından tanımlanır.
• Tanımlamadan sonra size plaka basım tutanağı teslim edilir.
• Plaka basım tutanağınız ile Şoförler odasından 80 TL karşılığında plakanızı bastırabilirsiniz.

2018 yılı itibariyle plaka değişim işlemleri için Emniyet Müdürlüğü’ne gidilmesi gerekmemektedir.

Araç Devir İşlemi Sırasında Sigorta İşlemleri

Araç devir işlemi ile devralan kişi trafik sigortası yaptırmak zorundadır. Trafik sigortası olmayan aracın trafikte sürüş yapması aracın trafikten men edilmesine yol açar. Zorunlu trafik sigortası ile karıştığınız trafik kazalarında karşı tarafın masrafları ödenir. Devralacağınız ikinci el veya sıfır araç için hiçbir şart veya koşul bulunmaksızın zorunlu trafik sigortası yaptırmak zorundasınız. Sıfır araç alımınızda zorunlu trafik sigortanızı yaptırmadan ruhsat alamamaktasınız. Zorunlu trafik sigortası ile ikinci el araç devir işleminde aracı devreden kişinin sigortası 15 gün daha geçerli olmaktadır.

2. el aracın araç devir işlemi noterde tamamlandığı andan itibaren 15 günlük süre başlamaktadır. Bu 15 günlük sürede zorunlu trafik sigortasının kati surette yaptırılması gerekmektedir. Eğer bu 15 günlük süreçte herhangi bir kazaya karışırsanız araç devir işleminde devreden kişinin sigortası sizler için geçerli olmaktadır.

Ancak karşılaşılabilecek her türlü duruma karşın zorunlu trafik sigortasının en kısa sürede yapılması gerekmektedir. Zorunlu trafik sigortasını 15 gün içerisinde yaptırmadan trafiğe çıkan ve kazaya karışan kişileri hukuki olarak ağır yaptırımlar karşılamakta olup büyük yükümlülükleri mevcuttur.